Emocje i uczenie się, czyli jaką rolę odgrywają emocje w tym, w jaki sposób i dlaczego studenci się uczą?
„Nauczanie i uczenie się są czynnościami głęboko emocjonalnymi”.
Christopher Day
Emocje i uczenie się są nierozłączne. Emocje mogą zarówno wzmacniać, jak i zakłócać naukę, w zależności od tego, które z nich napędzają lub koloryzują doświadczenie. Odgrywają istotną rolę w integracji nowej wiedzy z wiedzą wcześniejszą, co potwierdziły zarówno badania obrazowania mózgu, jak i laboratoryjne i edukacyjne. Emocje mogą działać – silnie pozytywnie lub negatywnie. Stany emocjonalne, poprzez relacje student – nauczyciel, student – student oraz nauczyciel – student, mogą oddziaływać na innych w środowisku uczenia się. Istotnie wpływają na umiejętności poznawcze takie jak uwaga, pamięć, funkcje wykonawcze, podejmowanie decyzji, krytyczne myślenie, rozwiązywanie problemów i samoregulacja.
Pozytywne emocje związane z uczeniem się obejmują zainteresowanie, ciekawość, zachwyt, pasję, kreatywność, zaangażowanie i radość. Aktywują one system nagrody w mózgu i sprawiają, że doświadczenie jest pożądane oraz pomagają w skupieniu i uwadze. Umożliwiają studentom poszerzenie perspektywy, dostrzeżenie alternatyw, przetrwanie wyzwań i skuteczne reagowanie na krytykę i niepowodzenia. Niemniej jak wskazuje Renata Góralska „praca emocjonalna może stanowić narzędzie auto(trans)formacji i (auto)refleksji, ale może być jednocześnie miejscem afektywnej marginalizacji podmiotowości i zubażania sprawczości osób uczących się i nauczających”.
Day, Ch., 2008. Nauczyciel z pasją. Jak zachować entuzjazm i zaangażowanie. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Góralska, R., 2022. Edukacja (dorosłych) w perspektywie geografii emocjonalnej. W stronę transdyscyplinarnego podejścia w badaniach andragogicznych. Rocznik Andragogiczny 29.
